Door Toine van Sandijk··Aangepast:
RTL
De Russische president Vladimir Poetin wil meer militairen in het Russische leger. Hij tekende deze week een decreet waarin staat dat de krijgsmacht moet worden uitgebreid met 180.000 soldaten. ‘Een zware dobber’, zeggen experts. “Alleen door een mobilisatie zijn deze aantallen te halen.”
Met die toename van 180.000 soldaten zou het Russische leger zo’n 1,5 miljoen actieve militairen tellen. Rusland heeft daarmee een van de grootste legers ter wereld. Alleen dat van China is groter.
“Het decreet moet uitstralen dat Rusland een sterk land is dat het nog lang kan volhouden in de oorlog tegen Oekraïne”, zegt defensie-expert Patrick Bolder van denktank HCSS. “Ook moet dit het Westen afschrikken om steun en wapens te blijven geven.”
Hogere premies
Het Kremlin zegt dat er geen plannen zijn om mensen te mobiliseren. Het ministerie van Defensie zegt vertrouwen te hebben dat zich genoeg vrijwilligers melden. De lucratieve salarissen en de hoge tekenbonussen moeten daaraan bijdragen.
“We zien dat de beloningen omhooggaan”, zegt Hans van Koningsbrugge, hoogleraar Russische geschiedenis en politiek aan de Rijksuniversiteit Groningen. “Er worden nu beloningen in het vooruitzicht gesteld van omgerekend 50.000 euro. Maar dan moet je wel een jaar lang overleven in het leger.”
Naast de hoge beloningen probeert Moskou ook rekruten in het buitenland te werven. Zo worden Syriërs die aan de kant van president Assad hebben gevochten in de Syrische burgeroorlog, gelokt om in Oekraïne te vechten, in ruil voor een Russisch paspoort. Ook burgers in Centraal-Aziatische landen als Tadzjikistan en Kirgizië worden daarmee verleid om te vechten.
Rusland zoekt al langer naar potentiële soldaten in het buitenland, maar regeringen zitten daar veelal niet op te wachten. De Indiase en Nepalese regering hebben het hun burgers verboden om te vechten aan het front in Oekraïne.
“Mensen worden onder valse voorwendselen gerekruteerd in het leger”, zegt Van Koningsbrugge. “Zoals met de belofte dat ze niet aan het front hoeven te vechten en vervolgens dat wel moeten doen.”
Nabestaanden
Ook nabestaanden van alle omgekomen soldaten en militairen die invalide zijn geworden, moeten gecompenseerd worden. Want de verliezen aan met name Russische zijde zijn enorm. “Al zes maanden lang praat je dagelijks over zo’n duizend gedode en gewonde Russische militairen”, zegt Bolder. “Daar valt niet tegen op te leiden. Het is wishful thinking van Poetin om op de korte termijn zo’n sterke krijgsmacht op te bouwen.”
In eigen land moet Poetin het vooral hebben van mensen uit het oosten van het land. “De bevolking daar is arm en wordt dom gehouden”, zegt hij. Uit data van omgekomen Russische militairen blijkt dat er relatief veel uit die achtergestelde gebieden komen.
“Voor hen is het enorm veel geld. Zij overleven het dan misschien niet, maar hun familie kan daar wel van leven.” Het geld wordt alleen niet uitgekeerd als de omgekomen militair als vermist wordt opgegeven, zoals af en toe gebeurt.
Het decreet wordt gepubliceerd op een moment dat Oekraïne het lastig heeft in het oosten van het land. De Russen zijn in opmars en naderen de strategisch belangrijke stad Pokrovsk. Daar staat tegenover dat Oekraïense troepen een deel van de Russische regio Koersk hebben veroverd.
Exodus
Het is de derde keer dat Poetin een decreet heeft uitgevaardigd om het leger uit te breiden sinds de Russische invasie in Oekraïne. In het najaar van 2022 was het streven om 137.000 mensen voor het leger te werven. Dat ging vervolgens wel gepaard met een mobilisatie. Een grote exodus van honderdduizenden veelal hoogopgeleide Russen naar het buitenland volgde.
Vorig jaar ondertekende Poetin voor de tweede keer een decreet om het leger te vergroten. Toen ging het om 170.000 mensen en werden vooral veel etnische minderheden uit het midden en oosten van Rusland opgeroepen.
“De ambitie is dat het aantal soldaten omhooggaat, maar in de praktijk daalt het alleen maar”, zegt Bolder. “Tegelijk schrikt Poetin er erg voor terug om opnieuw het mobilisatiewapen in te zetten”, zegt hij, uit angst voor binnenlandse onrust. “Maar ik denk dat het de enige mogelijkheid is om die aantallen te halen.”
Van Koningsbrugge voegt toe: “Het wordt een zware dobber om het aantal van 180.000 mensen bij elkaar te boksen. Maar als het om het voortbestaan van het regime gaat, dan zal een mobilisatie ongetwijfeld ingezet worden. Men gaat hiervoor door roeien en ruiten.”