Ook alle coalitiepartijen wachten ongeduldig op uitwerking landbouwbeleid

Zelfs voor de vier coalitiepartijen gaat de uitwerking van het landbouwbeleid van BBB-minister Femke Wiersma niet snel genoeg. Dat bleek woensdag tijdens het eerste stikstofdebat in maanden, over de aanpak van kabinet-Schoof. Daarbij kwam Wiersma toch geen moment echt in de problemen.

De BBB, haar eigen partij, wil „meer zicht” op de maatregelen, een grove inschatting van hun effect, en een tijdspad. De VVD zei in „totale verwondering” te zijn dat er nog geen verdere uitwerking ís. De PVV ziet „geen enkele urgentie” in drie jaar uitstel voor het legaliseren van ‘PAS-melders’, boeren die door de overheid zonder vergunning zitten. NSC sprak van „een hele zure boodschap: we weten het niet meer”.

‘Boer aan het roer’

In vergelijking met de oppositie waren dat nog milde reacties op de beleidsbrieven die minister Femke Wiersma en staatssecretaris Jean Rummenie naar de Kamer hadden gestuurd. Hierin staat dat het kabinet onder meer inzet op technische innovatie, een nieuw uitstootbeleid met de ‘boer aan het roer’, focus op de kwetsbaarste natuur, en een nieuwe opkoopregeling voor boeren.

„Het zijn vage hoofdlijnen”, zei oppositiepartij ChristenUnie, ondanks een aangenomen Kamermotie die opriep tot concrete informatie. D66 zag „niks nieuws” in de plannen. Laura Bromet van GroenLinks-PvdA noemde Wiersma ronduit „incompetent”. „We weten waar deze minister voor staat: meer geld voor de boeren en lak hebben aan natuur.”

Dat leek aan te komen bij minister Wiersma: ze schudde haar hoofd.

Lees ook

Femke Wiersma ging altijd vol voor boerenbelangen. Kan ze ook politiek laveren?

Zware lunch

Of het een zware lunch was, de zoveelste stikstofdiscussie voor de Kamer, of het monotone, ambtelijke jargon van Wiersma in de tweede helft: bij de beantwoording door de minister sloeg het debat dood.

Je zou ook kunnen zeggen: behendig van Wiersma dat ze na alle kritiek alle vragen rustig en vaak technisch bleef beantwoorden. In vergelijking met eerdere debatten, zoals over de veeprikkers, leek ze een eigen vorm te hebben gevonden waar de Kamer moeilijk grip op kreeg.

De frustratie en het ongeduld van de Kamer kon Wiersma goed begrijpen, begon ze – alsof deze niet op haar was gericht als verantwoordelijk bewindspersoon. Maar het nieuwe beleid, gericht op stikstofuitstoot in plaats van -neerslag en met specifieke normen per bedrijf, vraagt een zorgvuldige uitwerking, legde ze uit.

Zaakwaarnemer

Alle PAS-melders krijgen een persoonlijke „zaakwaarnemer” die op zoek gaat naar een oplossing voor hun situatie. Dat kan toch niet waar zijn, reageerde D66. Dit zijn boeren die al vijf jaar zonder vergunning in onzekerheid zitten, en dan staat ineens de overheid op de stoep? „Maatwerk”, noemde Wiersma het.

Eigenlijk moeten provincies vanaf medio 2025 gaan optreden tegen de honderden PAS-melders in het land. Het kabinet wil drie jaar uitstel om hen alsnog te legaliseren, waar nu geen stikstofruimte voor is. De Kamer waarschuwde dat milieugroep MOB met een „tsunami” aan bezwaren gaat komen hiertegen, waar nog geen oplossing voor is. Ambtenaren van het ministerie hebben contact met MOB, zelf heeft Wiersma voorzitter Johan Vollenbroek nog niet ontmoet, vertelde ze.

Ook is er geen oplossing voor de ‘interimmers’, een andere groep boeren die iets minder stikstof uitstoot dan PAS-melders, maar eigenlijk ook een vergunning nodig heeft. „Schokkend”, noemde het CDA het. De grootte van deze groep is onbekend.

Lees ook

Stikstofaanpak kabinet onder druk: tientallen piekbelasters tegen uitkoop

Het debat ging ook opnieuw over het budget voor het landelijk gebied, dat tijdens de formatie door de coalitie met circa 15 miljard euro is geschrapt. De BBB zei dat onderhandelen geven en nemen is – waarbij de VVD indirect naar BBB terugverwees als drijvende kracht achter deze bezuiniging.

Geen klimaatgeld

Nu is er nog een eenmalig budget van 5 miljard euro voor landbouw en natuur over. Is dat genoeg? Het CDA opperde opnieuw om 5 miljard euro uit het Klimaatfonds over te hevelen naar landbouw, maar daar wil minister Wiersma niet aan. Er is vastgelegd dat geld uit het Klimaatfonds niet over klimaatdoelen in de landbouw kan gaan, legde ze uit. Bovendien krijgen boeren vanaf 2026 ook jaarlijks 500 miljoen euro voor ‘agrarisch natuurbeheer’: door de jaren telt dat ook op tot vele miljarden, bedoelde ze.

Wiersma heeft de Kamer toegezegd begin volgend jaar te komen met verdere uitwerking van het stikstofbeleid. „Aan mijn inzet zal het niet liggen”, herhaalde ze.

Lees ook

Boeren moeten goed kunnen verdienen aan natuurherstel, vinden BBB-bewindslieden

Delen





Mail de redactie