Door RTL Nieuws··Aangepast:
RTL
Het lijkt een ideale oplossing voor huurders of mensen met een tuinhuisje: zonnepanelen met een stekker, die je zo in het stopcontact kunt steken. Installateurs waarschuwen alleen dat dit niet zonder gevaar is. “Bij verkeerd gebruik kunnen elektriciteitsdraden overbelast raken en smelten.”
Wie weleens in een doe-het-zelf-zaak komt, ziet ze vaak in rijen liggen: de pakketten met zonnepanelen met een stekker. Meestal gaat het om twee panelen, een omvormer en montagemateriaal.
Paar honderd euro
Het is plug and play, een installateur hoeft er niet voor langs te komen. Je levert direct terug aan het net of je apparaten draaien op eigen zonne-energie.
Door dit gemak zijn de panelen interessant voor de consument, denkt Henry Lootens van federatie elektrotechniek Fedet. “Ze kosten ook maar een paar honderd euro per stuk.”
Maar steek zo’n zonnepaneel niet in een willekeurig stopcontact, waarschuwt de elektrotechnisch specialist. In het uiterste geval kan er brand ontstaan.
Dat zit zo: een huishoudelijk stopcontact zit meestal op een groep waar ook andere apparaten aanhangen. Stekker je meerdere zonnepanelen in zo’n stopcontact en draai je tegelijkertijd een wasje, dan ‘gebeurt er te veel achter de meterkast’. “Dan kunnen de elektriciteitsdraden overbelast raken en smelten.”
‘Denk na over de risico’s!’
Ook het Nederlands Normalisatie-instituut (NEN), de organisatie die normen opstelt voor elektrotechnische installaties, wijst op deze gevaren. Eerder deze maand plaatste het instituut een artikel met de titel: ‘Zonnepanelen in het stopcontact? Denk na over de risico’s!’
De organisatie neemt als voorbeeld een wasmachine en een wasdroger. Als je die samen met de zonnepanelen op dezelfde eindgroep plaatst, kan er zoveel stroom door de kabels naar de apparaten lopen dat de kabel te heet worden en er brand kan ontstaan.
Normaal gesproken, zo legt de NEN uit, zou bij overbelasting in de meterkast de spreekwoordelijke ‘stop kunnen doorslaan’. Maar, omdat een deel van de stroom rechtstreeks van de omvormer van de zonnepanelen naar de apparaten gaat, kan er tóch overbelasting optreden, eenvoudigweg omdat stroom dan niet langs de zekering in de meterkast loopt.
Batterijen met een stekker
Lever dus geen stroom terug op een groep die ook in gebruik is voor verbruik, waarschuwt Lootens. Eenzelfde waarschuwing deed hij eerder ook al voor batterijen met een stekker.
Het NEN stelt dat fabrikanten van stekkerzonnepanelen niet altijd voldoende wijzen op deze risico’s en zelfs de verkeerde adviezen geven. Zo waarschuwt het instituut om niet meerdere sets aan te sluiten of te werken met verlengsnoeren, zoals in handleidingen van verschillende sets staat. Ook dit kan door overbelasting brand veroorzaken. ‘Deze risico’s worden niet of onvoldoende benoemd’.
Ook de brandweer maakt zich zorgen. Johan de Vries, projectleider (veilige) energietransitie bij de Amsterdamse brandweer, noemt de kans op overbelasting en de daarbij horende brandveiligheidsrisico’s ‘zeer reëel’. “We verwachten in de nabije toekomst wel incidenten met dergelijke systemen tegen te gaan komen.”
Stopcontact kan in brand vliegen
Als je een ouder huis hebt, moet je helemaal uitkijken, zegt Joost de Koning. Hij is consultant energietechniek bij Schneider Electric en lid van de normcommissie van de NEN. Het gaat dan om woningen gebouwd vóór 1970 met een oude meterkast ‘met van die porseleinen witte stoppen’. Deze oude stoppen slaan er niet uit, maar de bedrading raakt overbelast.
Het stopcontact kan zelfs in brand vliegen als je te veel stroomvreters gebruikt en tegelijkertijd zonnepanelen instekkert, waarschuwt De Koning. “Er kunnen hoge temperaturen ontstaan op de metalen schroefjes in het stopcontact en dan smelt het kunststofkapje en kan de fik erin vliegen en vuur uit je stopcontact komen.”
Miljoenen installaties
Een directeur van een van de fabrikanten lijkt de waarschuwingen overdreven te vinden. Zo zegt directeur Matthijs Buijs van Supersola tegen NU.nl: “Als we om ons heen kijken in de wereld, dan zijn er letterlijk miljoenen kleine zonne-installaties die zonder problemen draaien.”
Joost de Koning blijft er echter bij: “Het kan even goed gaan, maar zeker in een oud huis is er van alles aan elkaar geknutseld en loop je echt risico op brand.”
Duitsland heeft regels
Zonnepanelen met een stekker zijn vooral in Duitsland erg populair. Er zijn zo’n half miljoen van dit soort installaties verkocht en zijn vooral te zien aan de balkons.
“Iedereen roept dat het in Duitsland zo maar mag en dat er geen regels zijn, maar dat klopt niet”, zegt elektrotechnicus Henry Lootens.
Hij wijst erop dat in Duitsland een aantal verplichtingen gelden, zo moet er een speciaal stopcontact zijn en daar mogen niet meerdere systemen op zijn aangesloten. Een elektricien moet zowel het stopcontact als de kabel controleren.