Op de bank bij haar behandelaar schiet ze van klaterende lach naar paniek en uiteindelijk tollend de diepte in. Ze ligt op haar rug, de handen zijn samengeknepen, haar blik vaag starend in de verte. Na de dood van haar man raakt Merle (Lotte Driessen) in de war. Ze hoort stemmen en emoties kolken; werkelijkheid en fantasie raken onontwarbaar.
Regisseur Mattias van de Vijver laat tijden en realiteiten flink door elkaar lopen in muziektheatervoorstelling Orchestra Soledad. Aan de ene kant van het toneel oefent Merle’s man (Reinout Scholten van Aschat) met zijn koortje; aan de andere kant ontsporen de gesprekken die Merle voert met haar therapeut. Al snel raken deze werelden vermengd. De koorleden worden stemmen in het universum van de rouwende vrouw en duiken naast haar op in de gangen van de inrichting waar zij terechtkomt.
Nachtmerries
De steeds grotere verwarring die zich opdringt, wordt prachtig gespeeld door Lotte Driessen. Zij is eerst nog aanspreekbaar, het gesprek op die bank is nog te volgen, maar ze heeft haar gedrag steeds minder in de hand. Ze raakt verstrikt in nachtmerries en snapt de wereld niet meer. Dit doet Driessen zonder aan sympathie in te boeten en ze houdt het – ondanks de grote emoties – geloofwaardig.
Ook tegenspeler Scholten van Aschat jongleert mooi met de facetten van zijn rol. Op dramatische momenten is hij sterk, maar ook in humoristische intermezzo’s weet hij de juiste toon te vinden. Hij houdt het licht én weet te raken, bijvoorbeeld als hij telefonisch zijn doodvonnis te horen krijgt: een ongeneeslijke ziekte. Het gezoem van de overgaande telefoon – een onheilspellend ‘bzzz’ – is een terugkerend geluid in de scènes.
Om de twee ervaren acteurs heen speelt een ensemble van stagiaires, die nog studeren aan verschillende toneelscholen. Zij zijn een amateurkoortje, schenken thee voor elkaar in en lezen de semi-filosofische labels aan de zakjes, warmen hun stem op. In deze groep van talenten vallen vocale capaciteiten op (Serah Doku Meijboom) en excelleren acteurs in droogkomisch spel (Sem Abelskamp).
Stemmen als web
In de tekst van Ludwig Bindervoet geven de koorscènes tegenwicht aan de scènes op de bank. Wanneer de werelden mengen, wordt het serieuzer, bij vlagen duister. De livemuziek, begeleid door Scholten van Aschat op toetsen, is hierbij essentieel. Koormelodieën wisselen volledig elektronische nummers af of klinken op jazzy ritmes. Naast een soundtrack onder de dialogen brengt de koorzang de personages ook samen. Zo wordt soms even de eenzaamheid opgeheven, de stemmen als een web dat verdwaalden opvangt.
Regisseur Van de Vijver baseerde de theatervoorstelling op eigen ervaringen. In de scènes met behandelaars – die dossiers maar half kennen of vergeten lijken dat verwarde mensen ook mensen zijn – schemert kritiek op ons zorgstelsel door. Feitjes worden soms wat nadrukkelijk opgesomd, maar als geheel is Orchestra Soledad een ontwapenend portret van iemand die verstrikt raakt, eerst in zichzelf en daarna in een medisch traject. Uiteindelijk is het de muziek die houvast biedt, en troost.
Lees ook
Psychische kwetsbaarheid als inspiratie voor theater: ‘Ik wil laten zien dat we elkaar kunnen helpen’