De PVV zoekt bewust de randjes op, van ‘kopvoddentaks’ tot Oegandese ‘terugkeerhubs’


Proefballonnenpolitiek, is het in de coalitie van het kabinet-Schoof al gaan heten. VVD, NSC en BBB worden voortdurend verrast door de grootste regeringspartij, de PVV. Deze week, op woensdag, was het de beurt aan minister Reinette Klever (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp) om de coalitiepartijen te overrompelen. Die zijn daar niet blij mee, en herkennen een patroon bij de PVV.

Reinette Klever kwam op woensdag voor de camera van de NOS met het idee om uitgeprocedeerde asielzoekers naar Oeganda te sturen, zodat ze daar opgevangen worden. Het gaat dan niet alleen om Oegandese burgers, maar ook om uitgeprocedeerde asielzoekers uit omringende landen, zoals Congo, Soedan of Zuid-Soedan. In ruil daarvoor zou Oeganda financieel gecompenseerd moeten worden. „Met Oeganda hebben we een goede relatie”, zei Klever tegen de NOS, die deze week mee was op een werkbezoek van Klever in het Oost-Afrikaanse land. „Het is ook een gastvrij land. Ze vangen 1,7 miljoen vluchtelingen op. Dus het is het zeker waard om uit te zoeken.”

Een woordvoerder van Klever zegt dat er zeker nog geen plan klaarligt. Sterker, er is eigenlijk nog geen plan. Klever had in Oeganda „breed” over migratie gesproken, en daarbij is ook dit idee geopperd. „Dat idee is nog in een heel pril stadium. Er moet eerst worden uitgezocht wat de praktische en juridische mogelijkheden zijn.”


Lees ook

Wat schuilt er achter Oeganda’s open armen voor vluchtelingen? ‘We moeten niet naïef zijn’


Opgestoken duim

Het idee is, kortom, nog niet uitgewerkt. Maar de PVV weet, opnieuw, het gesprek in Den Haag te domineren. De oppositie, waaronder GroenLinks-PvdA, D66 en de Partij voor de Dieren, reageerden meteen woedend op het vergaande en juridisch tot nu toe nog waarschijnlijk onhaalbare plan. PVV-leider Geert Wilders zette op X zijn minister in het zonnetje en noemde haar idee „geweldig”. „Minder asielzoekers, meer Nederland!” – en een opgestoken duim.

Het sturen van uitgeprocedeerde asielzoekers naar andere landen dan hun land van herkomst is politiek zeer omstreden en juridisch vrijwel onhaalbaar. De toenmalige conservatieve regering van het Verenigd Koninkrijk wilde vorig jaar uitgewezen asielzoekers naar Rwanda sturen. Tientallen asielzoekers spanden met succes rechtszaken tegen hun uitwijzing aan, en het Europees Hof voor de Rechten van de Mens verbood de eerste geplande vlucht naar Rwanda. De nieuwe Labour-regering heeft de plannen ingetrokken.

In Nederland wordt er vaker gepraat over het uitbesteden van de opvang van asielzoekers buiten de Europese grenzen. Maar in dit idee gaat het om mensen die nog naar Nederland willen komen, geen uitgewezen asielzoekers. Vorig jaar nam de rechtse meerderheid van de Tweede Kamer een motie aan die verkenning van dit idee wilde.

Ergernis in de coalitie

Maar het idee van Klever gaat veel verder. Daarom heerst bij de andere coalitiepartijen ergernis over de gebrekkige afstemming. Sterker: Klever gaat er niet eens over. Het valt onder het beleid van haar partijgenoot Marjolein Faber (Asiel en Migratie). Onduidelijk is of haar partijgenoot op de hoogte was. Maar binnen de coalitie valt te horen dat de situatie met de PVV langzaam onwerkbaar begint te worden.

Eerder deze maand zette minister Faber de verhoudingen op scherp door te opperen dat er borden geplaatst moeten worden bij asielzoekerscentra. Er zou een zin op moeten staan als „Hier wordt gewerkt aan uw terugkeer”, in meerdere talen. Dit plan, evenmin vooraf besproken, verbijsterde de coalitiepartijen, en ging zelfs PVV’ers te ver. Onder druk van de Kamer, waaronder coalitiepartij NSC, moest Faber haar plan intrekken.

Maar het gaat de PVV niet altijd om het plan zelf, weten ook de andere drie partijen. Een plan is in de wereld van Geert Wilders een manier om de aandacht te krijgen en het gesprek te domineren. Zo was het al in 2009, toen de PVV kwam met het idee van een zogeheten ‘kopvoddentaks’, een belasting op het dragen van een hoofddoek. En zo is het nog.

Schoof: ‘Een serieus idee’

Nog een voordeel van de proefballon: de kracht en het zelfvertrouwen van anderen wordt meteen getest. Zo reageerde premier Dick Schoof vanuit de Europese Top in Brussel meteen positief. Hij noemde Klevers proefballon „een serieus idee”, en „innovatieve oplossingen waar collega’s in geïnteresseerd zijn”. Op de top wordt deze week gepraat over zogeheten ‘terugkeerhubs’.

Coalitiepartij NSC was bij monde van Kamerlid Diederik Boomsma gematigd positief. NSC en PVV schaken nu op een heel ander bord, over de noodwet die de PVV wil om een asielcrisis uit te roepen. Die gesprekken lopen stroef, en zouden volgende week tot een kabinetscrisis kunnen leiden. NSC, dat er zonder leider en met slechte peilingen zwak voor staat, is er veel aan gelegen de PVV niet nog meer tegen zich in het harnas te jagen.

De VVD heeft een lange reeks Kamervragen aan Klever en Faber gestuurd. Kamerlid Queeny Rajkowski zegt dat ze afwacht wanneer er iets concreet wordt. Maar de vragen laten op zichzelf al zien hoe onaangenaam verrast de coalitiepartij is: „Kunt u meer vertellen over dit plan? Waarom heeft u dit plan nog niet gedeeld met de Kamer via een Kamerbrief?”

Bij de PVV zijn heel andere geluiden te horen. Dit kabinet zou toch de randen opzoeken van wat mogelijk was om meer asielzoekers terug te laten keren? De coalitie schreef in het regeerprogramma zelf dat er „out-of-the-box oplossingen” nodig zijn, zoals zogeheten „terugkeerhubs”, zolang de plannen passen binnen het internationaal recht. Maar om daar achter te komen, zeggen ze bij de PVV, moet je de randjes wel eerst opzoeken.


Lees ook

Wat schuilt er achter Oeganda’s open armen voor vluchtelingen? ‘We moeten niet naïef zijn’

Vluchtelingen in Oeganda aan het werk, ze planten bomen. Foto Hajarah Nalwadda






Source link

Leave a Comment