De geboortecijfers dalen en de bevolking vergrijst; wij weten dat dit waar is. Maar kennen we de potentiële implicaties die de demografische megatrend kan hebben voor onze financiële plannen?
Volgens Alan Siow, medehoofd van bedrijfsobligaties van opkomende markten bij NinetyOne, zijn demografische veranderingen een “in het oog springende overweging voor alle beleggers”.
Hij legt uit: “Bevolking en demografie vormen de basis van elke economie. Het begrijpen van de huidige kenmerken en hoe deze zich zullen ontwikkelen en veranderen is de sleutel tot het garanderen van gezonde investeringen.”
Maar hoe verhouden demografische veranderingen zich tot de beslissingen van individuen over hun financiën?
Ben Kumar, hoofd aandelenstrategie bij Seven Investment Management, stelt: “Economie is een sociale wetenschap”, maar moet ten volle worden begrepen.
Tien grote demografische trends
Enkele van de grote trends in de wereldbevolking van de afgelopen decennia:
- Dalende bevallingen, vooral in ontwikkelde landen
- Verschuiving naar een hoge bevolkingsdichtheid in de landen ten zuiden van de Sahara
- Lagere sterftecijfers onder kinderen dankzij betere gezondheidszorg
- Hoge bevolkingsgroei in snelgroeiende landen zoals India
- Massale migratie veroorzaakt door oorlog, hongersnood en klimaatgerelateerde rampen
- Voortdurende verstedelijking en verwijdering van regionale centra en platteland
- Het verhogen van de levensduur van de wereldwijd gepensioneerde bevolking
- Wereldwijd groeit het percentage mensen van 55 jaar en ouder.
- Rijkdom verschuift naar jongere generaties en naar vrouwen in ontwikkelde landen.
- De ongelijkheid in welvaart onder vrouwen wereldwijd, waarbij 75 procent van de vrouwen in ontwikkelingslanden in armoede leeft.
Hij zegt: “Zwaartekracht bestaat al sinds de oerknal – de economie kwam pas aan het licht toen er mensen arriveerden.
“Als de fundamentele eenheden van de natuurkunde atomen zijn, zijn de fundamentele eenheden van de economie mensen. En dat werkt door in beleggen. Om investeringsbeslissingen te nemen, is het begrijpen van de maatschappij allesbepalend.”
Door de demografische megatrend op te delen in vier pijlers – bevallingen, een lang leven, migratie/bevolkingsgroei en gender – wordt inzichtelijk hoe deze financiële beslissingen beïnvloeden.
Bevalling
De geboortecijfers dalen, ondanks de gedwongen bekendheid van de lockdowns door Covid-19, waardoor het aantal levendgeborenen in Groot-Brittannië is gestegen van 613.936 in januari 2020 naar ruim 624.800 in januari 2021, aldus het Office for National Statistics. Het was niet genoeg een klap.
Wereldwijd bedroeg het historische gemiddelde tot de jaren negentig vijf kinderen per vrouw. Nu gaat het gemiddelde bergafwaarts.
Gegevens afkomstig van The Lancet, de ONS, de VN en de Wereldgezondheidsorganisatie onthullen de grimmige realiteit (zie kader hieronder).
Acht grimmige statistieken over geboortecijfers
Wie zal er aan de kinderen denken?
- De mondiale totale vruchtbaarheid is de afgelopen zeventig jaar ruimschoots gehalveerd, van ongeveer vijf kinderen per vrouw in 1950 tot 2,2 kinderen in 2021.
- Meer dan de helft van alle landen en gebieden (110 van de 204) ligt in 2021 onder het bevolkingsvervangingsniveau van 2,1 geboorten per vrouw
- In 2050 zal meer dan driekwart (155 van de 204) van de landen de vruchtbaarheidscijfers niet hoog genoeg hebben om de bevolkingsomvang in de loop van de tijd op peil te houden
- Dit zal tegen 2100 toenemen tot 97 procent van de landen (198 van de 204).
- Het aandeel van de levendgeborenen wereldwijd is in de lage-inkomensregio’s bijna verdubbeld, van 18 procent in 2021 naar 35 procent in 2100
- In het ten zuiden van de Sahara gelegen deel van Afrika zal tegen 2100 één op de twee kinderen op aarde geboren worden.
- Het aantal levendgeborenen in Groot-Brittannië is gedaald, van 900.000 bijna elk jaar tussen 1893 en 1920 (de Grote Oorlog en de grieppandemie niet meegerekend), tot 605.479 in 2023.
- De laatste keer dat het geboortecijfer in Groot-Brittannië zo laag was, was in 1977 – niet verwonderlijk, aangezien 1976 zo heet was dat niemand baby’s wilde maken – en in de periode van 1939-1945.
VN/Lancet/ONS/WHO/WEF
Debbie King, medebeheerder van het Aegon Diversified Monthly Income Fund, zegt dat we aan de kinderen moeten denken, omdat zij de toekomstige beroepsbevolking zijn, degenen die de staatsuitkeringen zullen ondersteunen en degenen die de toekomstige wereld vorm zullen geven.
Ze zegt: “Als we denken aan veranderende demografische ontwikkelingen, denken we aan een krimpende maar toch vergrijzende bevolking, omdat het aandeel kinderen daalt als gevolg van de lage vruchtbaarheidscijfers, en het aandeel ouderen stijgt.”
Over een paar decennia zullen veel zaken, zoals technologieën, consumentenvoorkeuren, manieren van werken en (economische) machtsdynamiek, er heel anders uitzien.
Kinderen die nu geboren worden – Generatie Alfa – zullen uiteindelijk een wereld leiden die heel anders is dan die van vandaag. Dit zou ons langetermijnbeleggingsdenken vorm moeten geven, aldus Jens Peers, Chief Investment Officer van Mirova US.
Peers legt uit: “Megatrends hebben een brede geografische impact, gebeuren langzaam – ongeacht de economische cycli – en zijn transformerend in termen van hoe onze economieën en samenlevingen zijn georganiseerd en bestuurd.
“Dingen als technologieën, consumentenvoorkeuren, manieren van werken en (economische) machtsdynamiek zullen er heel anders uitzien.”
Dit betekent ook dat we proactiever moeten nadenken over hoe we deze nieuwe generatie beleggers kunnen bedienen en adviseren.
Levensduur
De andere kant van deze medaille is leeftijd. Volgens het Bevolkingsfonds van de VN bedraagt de gemiddelde mondiale levensverwachting vanaf de geboorte nu 73,16 jaar, vergeleken met 66,8 jaar in 2000.
Dit brengt uitdagingen met zich mee voor overheden en individuen bij het financieren van langere pensioneringen, aangezien de bevolking in de werkende leeftijd afneemt.
Aan de andere kant merkt Peers op: “Landen met een vergrijzende bevolking en een ondergefinancierd gezondheidszorg- en pensioenstelsel kunnen hun kredietwaardigheid zien verslechteren, wat leidt tot hogere financieringskosten voor hen en een lager rendement voor de investeerders die ze financieren.”